با پیشرفت صنعت و نیاز به استفاده از نیروی سیالات ,استفاده از کمپرسور هوا افزایش چشمگیری درصنعت داشته است. یکی از مهم ترین انواع کمپرسورهای هوا , کمپرسور هوا اسکرو است که در ادامه توضیح داده می شود:

 حوزه های مهم  کمپرسور هوا:

  •  صنایع تولیدی :  صنایع خودروسازی، صنایع ماشین و ابزارآلات و صنایع تولید وسایل کار و لوازم خانگی و ..

  •  فرآوری: مانند صنایع شیمیایی ، پتروشیمی، معدن، غذایی، نساجی، کاغذ سازی و ….

  •  صنعت حمل و نقل: از جمله حمل و نقل دریایی، ریلی و سازه های صنعتی متحرک

  •  صنایع تاسیساتی: صنعت گاز و نفت

  • صنعت غذایی : تولید گز و تولید مواد غذایی وکیوم

  •  صنایع دفاعی :موشک سازی و ..

 کمپرسور هوا:

کمپرسور هوا را می توان خیلی ساده در جمله زیر بیان کرد.

دستگاهی است جهت مکش هوا در یک فشار ( عموماً فشار بارومتریک منطقه) و تحویل آن در فشار بالاتر

تقسیم بندی کمپرسور های هوا:

روش های مختلفی جهت در رده بندی کمپرسور ها وجود دارند که به چند مورد از آنها اشاره می شود:

  •  تقسیم بندی بر اساس کارکرد کمپرسور ها: بر این اساس کمپرسور ها به دو بخش کمپرسور های دینامیکی و کمپرسور ها با جابجایی مثبت تقسیم می شوند.

  •  تقسیم بندی بر اساس استفاده از روغن : کمپرسور ها به دو حالت اویل فری ( از روغن استفاده نمی شود) و اویل اینجکت( از روغن استفاده می شود)  تقسیم می گردد.

  •  تقسیم بندی بر اساس نوع cooling: بر اساس این تقسیم بندی کمپرسور ها به دو حالت cooling با آب و cooling با هوای خنک تقسیم می شوند.

  • تقسیم بندی بر اساس ظاهر : به صورت افقی یا عمودی

  •  تقسیم بندی بر اساس موتور  : بر اساس این تقسیم بندی کمپرسور ها به دو حالت موتور الکتریکی و دیزل یا موتور با سوخت فسیلی تقسیم می شوند.

کمپرسور های پیچی

 کمپرسور هوا اسکرو همانند کمپرسور های رفت و برگشتی یا پیستونی یکی از انواع کمپرسور های جابجائی مثبت هستند ، یعنی کمپرسور هایی که بامحبوس کردن گازها ورودی و کاهش حجم آن توسط یک عضو متراکم کننده (پیستون) سبب افزایش فشار گاز می شوند.
با حرکت عضو متراکم کننده ،حجم گاز موجود در مخزن کمتر شده و برخورد ذرات گاز با یکدیگر بیشتر می شود .در نتیجه مولکولها نیروی بیشتری به مخزن وارد می کنند و این موضوع نشان دهنده اینست که فشارگاز،افزایش یافته است . درکمپرسور های رفت و برگشتی ، این عضو متراکم کننده ، پیستون نامیده می شود. اما در کمپرسور های اسکرو، عضو متراکم کننده ، روتور نر می باشد. بدون شک فرم اکثر کمپرسور های چرخشی جابجائی مثبت ، مارپیچی شکل می باشد.
کمپرسور های پیچی ازدو روتور درگیر باهم با برجستگی های پیچشی و شیارهای پیچشی بنام روتورهای نروماده تشکیل یافته اند.

روتورهای نروماده

درواقع کار روتورنر در کمپرسور هوا اسکرو دقیقا مشابه وظیفه پیستون در کمپرسوهای رفت وبرگشتی است . روی روتورنر چند برآمدگی به صورت مارپیچ وجود دارد که مانند مارپیچه دستگاه چرخ گوشت ، با چرخش مارپیچه ، حرکت روبه جلویی را برای گاز ایجاد می کند. مخزن  گاز درکمپرسور های رفت وبرگشتی توسط سیلندر و درکمپرسور های ، توسط روتورماده  که وظایف یکسانی دارند پر می شود.

همانطور که قبلا بیان شد، در کمپرسور های اسکرو ، روتورهای نر و ماده دارای شیارها و برآمدگی هایی هستند .ابتدا  گاز ورودی ، کل حجم یک شیار روتور ماده را دربرمی گیرد. با چرخش محرک ( الکتروموتور یا موتور دیزلی )، حرکت چرخشی به روتور نر منتقل شده و درنتیجه روتور مذکور شروع به چرخیدن می کند. برآمدگیهای روی روتور نر به تناوب درون شیارهای روتور ماده حرکت می کنند و به تدریج حجم گازها محبوس شده در شیارها کاهش یافته و فشار گاز افزایش می یابد.تراکم تا زمانی ادامه می یابد که ضریب تراکم مربوطه حاصل شده و فضای مابین پره ها به مجرای خروجی شیارها متصل شده و گاز متراکم شده از طریق آن خارج شود. هرکدام ازشیارهای روتور ماده به ترتیب به هوای مجاری خروجی می رسند و گاز فشرده شده را درون مجرای خروجی تخلیه کرده و مجددا” از هوای کم فشار پر می شوند و این سیکل به تناوب تکرار می شود.

 کمپرسور هوا اسکرو روغن پاش و بدون روغن ( اویل فری و اویل اینجکت)

کمپرسور های اسکرو در دو مدل روغن پاش و بدون روغن تولید می شوند . درکمپرسور های اویل اینجکت روغن به درون محفظه تراکم پاشیده می شود. این روغن چند وظیفه مهم را برعهده دارد :
۱ – درزهای بین مارپیچ ها و محفظه را آب بندی می کند.
۲ – فضای بین روتورهای نروماده را روانکاری می کند.
۳ – گرمای حاصل از تراکم سیال را به خود جذب می کند.
در کمپرسور های اسکروی اویل فری ، روغن یا آب به عنوان سیال خنک کننده عمل می کنند در خارج از محفظه تراکم جریان داشته و گرمای حاصل از تراکم هوا را به خود جذب می کنند . در این نوع کمپرسور ها، جنس روتورها باید به گونه ای باشد که توانائی تحمل تنش های حرارتی بالا را دارا باشند . لذا معمولا ” جنس روتورهای چنین کمپرسور هایی از جنس سرامیک می باشد.
به هرحال در هر نوع کمپرسورهای اویل فری و اویل اینجکت، واضح است که جهت کمینه کردن تلفات نشتی ، فاصله بین روتورها باید درتمامی موقعیت های چرخش در کمترین حد ممکن باشد.